strona glowna
Projekt       Leksykon       Specjaliści       Polecane strony www.leksykon.wiez.com.pl
KRÓTKI SŁOWNIK: A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - Ś - T - U - V - W - X - Y - Z
   Leksykon



   Szukaj

  słowo/fraza:
  terminów        autorów
  artykułów




Patronat medialny:


Nie bój się islamu


AGATA S. NALBORCZYK

Islam w USA


Na terenie Stanów Zjednoczonych muzułmanie stanowią ok. 2 proc. ogółu ludności. Połowa z nich to typowi dla wszystkich krajów zachodnich imigranci z całego świata muzułmańskiego, przywożący ze sobą swoją religię, a przybywający tu z tych samych powodów, co do Europy (poza tradycją z czasów kolonializmu), czyli ekonomicznych i politycznych. Druga połowa to wyznawcy Czarnego Islamu, czyli potomkowie czarnych niewolników, sprowadzonych niegdyś z Afryki, którzy przyjęli religię muzułmańską, przekształcając ją w specyficzny sposób. Jest to zjawisko charakterystyczne dla USA, a jego początki sięgają pierwszej połowy XX w. Ideologicznie przechodzenie na islam Afroamerykanów powiązane było z walką przeciw rasizmowi białych i potrzebą utworzenia własnej, „czarnej” religii.

Pierwszym ugrupowaniem tego typu był Naród Islamu (ang. The Nation of Islam), którego założycielem był Elijah Muhammad (Elijah Poole), rozwijający w połowie XX w. koncepcje głoszone wcześniej przez Wallace’a Farda: uznał m.in. Mekkę za ojczyznę Afroamerykanów, a siebie za władcę wszechświata. Głoszone przez Elijaha Muhammada teorie skierowane były przeciw białym i ich dominacji, ale tylko z grubsza zgodne z prawdziwym islamem, czerpały bowiem nie tylko z niego, ale i z chrześcijaństwa. Według Elijaha Muhammada Bóg jest czarny, a szatan biały, rasa czarna zaś najstarsza na ziemi. Czarni żyli w raju, który był w Mekce, a biali zostali wydzieleni spośród czarnych w wyniku diabelskich działań i pierwszy biały miał na imię Adam. Czarni i biali powinni żyć oddzielnie, a celem czarnych powinno być zniszczenie świata białych, którzy są określani jako diabły. Elijah Muhammad uważany był przez swoich wyznawców za wysłannika Boga (Mahomet został zdegradowany do roli jednego z proroków) i prawodawcę. Nie uznawali oni pięciokrotnej modlitwy w ciągu dnia, miesiącem postu był grudzień, pielgrzymka do Mekki została odrzucona, a Koran i Biblia – zastąpione powinny być przez nową świętą księgę, nad której powstaniem pracowano.

Ruch „Naród Islamu” pozostawał w konflikcie z nowymi przybyszami ze świata muzułmańskiego, którzy chcieli zintegrować się ze społeczeństwem amerykańskim – zresztą sami wyznawcy „czarnego” islamu uważali go za odrębną religię Afroamerykanów. Po śmierci Elijaha Muhammada w 1975 r. zwierzchnictwo nad ruchem przejął Louis Farrakhan, dając początek kierunkowi zw. farrakhanizmem (charakteryzuje się on antysemityzmem). Jego wyznawcą stał się słynny bokser Cassius Clay, który przyjął imię Muhammad Ali. Z czasem Naród Islamu zbliżył się bardziej do ortodoksyjnej muzułmańskiej wiary i praktyki, a w 1996 r. zorganizował słynny Marsz Miliona (A Million Man March), którego celem był sprzeciw wobec sytuacji społecznej czarnej ludności w USA. Ruch ten wydaje pismo „The Final Call”, ma swoją stronę w internecie pod adresem http://www.noi.org, zakłada także swoje instytucje w Europie, głównie w Wielkiej Brytanii i Francji.

Drugi ruch, Czarni Muzułmanie (ang. Black Muslims), został założony przez Malcolma X (Malcolm Little). Początkowo był on uczniem Elijaha Muhammada, jednak z czasem, w latach sześćdziesiątych XX w., stał się wyznawcą bardziej ortodoksyjnej formy islamu, m.in. w wyniku pielgrzymki do Mekki. Wprowadził islam sunnicki, studia nad Koranem i nawiązał kontakty ze światem muzułmańskim; przyjął imię Al-Hajj Malik El-Shabazz. Przede wszystkim jednak odrzucił czarny rasizm i nawiązał do muzułmańskiej idei braterstwa jako środka wyzwolenia spod dominacji białych. Czarni Muzułmanie, tytułujący się wzajemnie braćmi, uważają się za zwykłych muzułmanów, kierujących się nakazami Koranu i tradycją Proroka. Dołącza do nich stale wielu czarnych konwertytów z chrześcijaństwa. Wspierają czarnych muzułmanów na całym świecie, na przykład ostatnio w Sudanie, przeciw marginalizowaniu ich przez Arabów. Prawdopodobnie w wyniku konfliktu z Narodem Islamu w 1965 r. Malcolm X został zamordowany. Syn Elijaha Muhammada, Wallace D. Muhammad, starannie wykształcony w dziedzinie islamu, przeszedł na stronę Czarnych Muzułmanów, otrzymał tytuł Imam Warith Deen Muhammad („dziedzic religii Mahometa”) i wydaje czasopismo „The Muslim Journal”.

Oba odłamy nadal pogrążone są w konflikcie, choć w mediach często się je utożsamia.

Na terenie obu Ameryk muzułmanie w większej liczbie zamieszkują jeszcze poza tym Kanadę (0,5 proc. ludności), Surinam (20 proc.), Gujanę (10 proc.) i Trynidad-Tobago (7 proc.).

(asn)














© Wydawnictwo Więź, www.wiez.com.pl



Niniejsza strona została opublikowana dzięki pomocy finansowej Unii Europejskiej. Za treść strony www.wiez.com.pl/islam odpowiada Towarzystwo "Więź", poglądy na niej wyrażone nie odzwierciedlają w żadnym razie oficjalnego stanowiska Unii Europejskiej.