AGATA S. NALBORCZYK
Chrześcijanie w państwach arabskichW krajach arabskich żyją także chrześcijanie. Chrześcijaństwo jest drugą pod względem liczebności po islamie religią w świecie arabskim. Nie ma dokładnych danych na temat ich populacji, a dane szacunkowe wahają się między 14 i 20 mln, przy czym najczęściej mówi się o 17,3 mln w 2003 r., co stanowi 4 proc. ogółu ludności Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Tutejsi chrześcijanie należą do różnych Kościołów. W większości są to Kościoły wschodnie, jak koptyjski (ok. 40 proc. wszystkich chrześcijan), maronicki (5,2 proc.), nestoriański (4,4 proc.), syryjski (4 proc.), prawosławny, chaldejski, ale w znacznej liczbie spotkać można także rzymskich katolików (16,4 proc.), grekokatolików (4,8 proc.) oraz protestantów różnych denominacji (12 proc.).
Najwięcej chrześcijan mieszka w Egipcie (7,3 mln – 11 proc. ludności tego państwa), w Syrii i Libanie (po ok. 1,45 mln, co daje odpowiednio 8,5 i 39 proc.), w Sudanie (3,8 mln – 10 proc.), w Iraku (1,3 mln, czyli 5 proc.). Jest to ludność miejscowa, posługująca się językiem arabskim, choć są także mniejszości etniczne, jak Ormianie. Niektórzy z nich jako języka liturgicznego używają arabskiego, inni aramejskiego bądź koptyjskiego. Jeśli chrześcijanie arabskojęzyczni mówią o Bogu, także używają słowa „Allah” – wyraźnie widać w ten sposób wspólną tradycję monoteistyczną.
Jednak nie wszyscy chrześcijanie w krajach arabskich to autochtoni. Zwłaszcza dotyczy to krajów Zatoki Perskiej, gdzie zdecydowana większość wyznawców chrześcijaństwa to przybysze – w Zjednoczonych Emiratach Arabskich stanowią oni 35 proc. ogółu ludności (ok. 1,1 mln), w Omanie 15 proc. (420 tys.), w Katarze 12 proc., w Kuwejcie 10 proc. Nawet w Arabii Saudyjskiej chrześcijanie-przybysze stanowią ok. 4 proc. ogółu populacji (880 tys.). Są to w większości imigranci z Azji, głównie z Filipin, którzy przybyli tu w poszukiwaniu pracy i nie mają obywatelstwa tego kraju.
W państwach, które mają tradycję obecności chrześcijan na swoich terenach, w większości przypadków chrześcijanie cieszą się wolnością wyznania, co wynika z tradycji historycznych – mają więc kościoły, klasztory i szkoły, choć zdarzają się trudności w budowaniu nowych. Inaczej sytuacja wygląda w tych państwach arabskich, w których obecność chrześcijan jest współcześnie nowym zjawiskiem. Dotyczy to zwłaszcza Arabii Saudyjskiej, która jako święta ziemia islamu stosuje specjalne zasady w odniesieniu do innowierców – na jej terenie nie mogą oni mieć swoich świątyń, nie mogą modlić się publicznie i nosić symboli religijnych.
Chrześcijanie żyją także w innych państwach muzułmańskich, niearabskich: w Iranie jest ich 500 tys. (0,8 proc.), w Turcji 130 tys. (0,2 proc.), w Nigerii 53 mln (40 proc.), a w Indonezji 18,8 mln (8 proc.).
(asn)